Handgebonden boekjes – oefenen, leren en genieten

De afgelopen week heb ik me heerlijk uitgeleefd in mijn atelier. Stapeltjes papier, mooie stofjes, garen, en dat fijne gevoel wanneer je ziet dat het stapeltje losse katernen langzaam verandert in een écht boekje.

In september gaat mijn boekbindopleiding weer verder, maar ik wilde niet stilzitten tot die tijd. Handboekbinden is tenslotte een ambacht – en dat leer je het beste door gewoon te doen.

Ik maakte een paar verschillende boekjes, en ik dacht dat het leuk zou zijn om ze hier even te laten zien.


Mijn eigen aquarelboekje

Ik zocht al een tijdje naar een klein stevig aquarelboekje. Het moest tegen een stootje kunnen, lekker plat openvallen én dik papier hebben dat geschikt is voor aquarel. Nou, ik vond het nergens. Dus toen dacht ik: dan maak ik het zelf maar.

En dit is ‘m dus geworden: een linnen hardcover, met kapitaaltjes (dat zijn die kleine bandjes boven en onder de rug – stevig én mooi).

Binnenin zit 300 grams aquarelpapier. Ik heb er een mix van glad en wat ruw papier in gedaan, zodat ik kan kiezen wat beter past bij de techniek die ik gebruik. Het voelt echt als een volwaardig schetsboek, maar dan in een handzaam formaat. Ik ben er zó blij mee.


De Coptic stitch boekjes

Daarnaast maakte ik een paar kleine boekjes van 10 x 10 cm. Voor de kaft gebruikte ik gerecycled kurk dat ik meenam uit Zuid-Frankrijk. Heel stevig, en het geeft meteen een bijzondere uitstraling.

Deze boekjes heb ik genaaid met de Coptic stitch. Dat is een hele oude bindwijze uit Egypte (de Koptische monniken bedachten het, rond de 2e eeuw). Je naait de katernen direct vast aan de kaft, zonder lijm, waardoor de rug open blijft. Dat ziet er leuk uit – je ziet de steken mooi langs de rug lopen, bijna als een patroontje – en het boekje valt helemaal plat open. Superhandig om in te tekenen, schilderen of te schrijven.


Twee totaal verschillende stijlen

Wat ik leuk vind, is dat de hardcover en de Coptic boekjes zo’n ander gevoel hebben. Het aquarelboekje voelt robuust, klassiek en gemaakt om jarenlang mee te gaan. De Coptic stitch boekjes voelen juist licht en speels. En omdat ze plat openvallen, kun je makkelijk doorwerken over twee pagina’s heen.


Kleine weetjes tussendoor

  • Kapitaaltjes: de kleine bandjes boven- en onderaan de rug van een boek. Ooit bedoeld om de rug te beschermen, nu vooral ook een mooi detail.
  • Coptic stitch: naaien zonder lijm, met een open rug. Ziet er decoratief uit en je boek valt plat open.

Verder oefenen

Ik merk dat ik steeds handiger word naarmate ik meer maak. Soms gaat er iets helemaal mis, maar dat hoort erbij – en daar leer ik juist van. En elke keer als een boekje klaar is, voelt het als een klein feestje. Moet alleen nog leren tevreden te zijn als het niet helemaal perfect is. Maar dit is een goede leerschool.

Ik kan niet wachten om in september weer nieuwe technieken te leren bij mijn meester-boekbinder. Maar voor nu ben ik helemaal tevreden met het oefenen thuis, en met de kleine stapels boekjes die er steeds weer bijkomen.

Verenigen van Bijenvolken: hoe onze bijenvolken één werden

Als natuurlijke imker is het belangrijk om goed te observeren en zelfs vanaf de vliegplank kun je al veel te weten komen van een volk. Maar helaas kun je niet alles definitief weten totdat je de bak open doet.

Tijdens een recente inspectie ontdekten we dat een van onze vier volken (roze volk) stil was geworden. Moerloos — zonder koningin, zonder toekomst. Toch zinderde er nog leven, en kracht, maar geen brias (broed in alle stadia) Het was tijd om in te grijpen, zacht en doordacht.

Tijdens de inspectie van de oranje bak zagen we veel drukte, veel honing, veel voer en er werd veel gebouwd; we noemen het bouwlust. En de volk zag er groot en sterk uit. Dit is onze eerste en originele volk waar we mee begonnen waren als imker echtpaar vorig jaar maart. Maar helaas zagen we geen enkele brias. Dit is een teken dat de koningin niet aanwezig is of dat er wat aan de hand is met haar: geen bevruchting tijdens bruidsvlucht (maar eerst legde ze wel, dus dat is onwaarschijnlijk) of dat ze iets is overkomen, (mogelijk buiten de bak is, want er hing een grote tros bijen buiten de bak en waren erg boos toen we ze “wilde redden”.

Goed bezet, maar geen brias

De andere twee volken paars én geel waren wel sterk en met veel brias, veel bezette ramen en veel voer. Ze waren rustig en dat zijn allemaal goede tekens.

We kozen voor de krantmethode, een ouderwetse maar wonderlijk effectieve manier om twee volken met elkaar te laten versmelten. Tussen beide kasten leg je een vel krant. De bijen knagen zich langzaam naar elkaar toe — en raken zo, al werkend, vertrouwd met elkaars geur. Geen strijd, geen verwarring, alleen geduld. Zoals het in de natuur hoort.

Roze met paars verenigd & Oranje met geel

We verenigden twee combinaties:

🟪 De paarse kast (met koningin) kreeg de onderste bak van de roze kast erbovenop.
🟨 De gele kast werd één geheel met de oranje kast erbovenop.
In beide gevallen werd raampjes herschikt, broed gespaard. En van de oranje volk werd er honing geoogst. En toen: rust zodat ze konden wennen aan elkaar.

En vandaag, bij onze controle… is er niks meer van de krant terug te vinden. Alleen een zachte overgang, een nieuw volk dat samen ademt, bouwt en leeft.


🍯 Kom zelf kijken en proeven!

Op zaterdag 23 augustus tussen 11:00 en 14:00 geven we rondleidingen bij onze bijen op BuytenDelft (kinderboerderij). Je kunt kennismaken met onze kleurrijke kasten, de bijen van dichtbij bekijken, en zelfs een lepeltje honing proeven — rechtstreeks uit de omgeving van Delft en Den Haag.

Onze honing is ook ter plekke verkrijgbaar, zolang de voorraad strekt. Warm aanbevolen voor wie van puur, lokaal en liefdevol gehouden houdt.


Soms is bijenhouden niet alleen een ambacht, maar een vorm van luisteren. En van loslaten — zodat iets nieuws mag ontstaan.

We zien je graag.

🐝
— De imkers van BuytenDelft